Koken en helpen bij eten en drinken in de zorg
Gezond, gevarieerd en veilig eten en drinken moet de norm zijn in de zorg. Maar vanwege personele en financiële uitdagingen kan dit flink in de knel komen. Kookondersteuners die helpen bij eten en drinken in de zorg zijn dan een uitkomst.
Vooral eten en drinken in de ouderenzorg is relevant, schreven onderzoekers in 2011 al in het rapport Gezond Ouder Worden In Nederland van het RIVM. Dit omdat ouderen relatief vaak ziekten of aandoeningen hebben. Daarnaast zijn ouderen vatbaarder voor tekorten, voedselinfecties en ondervoeding. Een gezond voedingspatroon levert hen simpelweg gezondheidswinst op, aldus de onderzoekers.
Helpen bij eten en drinken in de zorg
Terwijl er in de maatschappij steeds meer belangstelling is voor voeding en het effect op gezondheid, zijn er in zorgorganisaties nauwelijks nog culinaire professionals. “Met als gevolg dat eten en drinken bij zorgprofessionals terechtkomt”, aldus Michel Kampert, Coördinator Services bij GGZ Delfland. Zorgmedewerkers zijn meestal van goede wil, maar beschikken over te weinig kennis en kunde omtrent eten en drinken en ervaren al een hoge werkdruk. Bovendien wordt zorgpersoneel steeds schaarser.
Daarbij is koken in de zorg méér dan alleen de maag vullen; het heeft ook een gezond, sociaal, meewerkend en zingevend aspect, vertelde Arco van Noppen toen hij interim projectleider Smaak Maken bij GGz Centraal was. “Eten klaarmaken – koken – kun je daarom niet op afstand vormgeven, maar moet dicht bij de cliënt.”
Koken in de zorg
GGZ Delfland en GGz Centraal kozen daarom allebei voor koken en helpen bij eten en drinken in de zorg met kookondersteuners. Zij dragen zorg voor het hele proces rond eten en drinken, zodat het zorgpersoneel wordt ontlast én er gezonde en gevarieerde maaltijden op tafel staan. Een kok-coach – een professionele kok – staat hen bij op de werkvloer.
De kookondersteuners gaan letterlijk met de bewoners aan de slag. Met de groep stellen zij een menu samen en doen de inkoop ervan. Vervolgens bereiden zij het eten en drinken voor en maken het daarna daadwerkelijk klaar. Activiteiten waar cliënten naar uitkijken én die positieve effecten hebben. Eten zien en ruiken heeft namelijk een positieve invloed op de eetlust. En het samen koken en eten bevordert ook nog eens de kwaliteit van leven en energie-inname van cliënten.
Kookondersteuners betrekken en motiveren cliënten
Maria is werkzaam bij GGZ Delfland en ziet in de praktijk dat koken cliënten activeert. “Voorheen werden de kant-en-klare maaltijden opgewarmd in de centrale keuken, naar de unit gebracht en opgeschept. Nu zijn de cliënten veel meer betrokken bij het maaltijdproces”, zegt Maria. “Ze ruiken het eten als er wordt gekookt en sommigen komen een praatje maken of helpen. De één stopt na vijf aardappelen, de ander schilt moeiteloos alle aardappelen. Ook is er een cliënt die altijd de vuile vaat in de afwasmachine doet.”
“Iedere cliënt heeft een bepaald ziektebeeld. Door samen te koken, blijf ik de cliënten als mens behandelen en dat waarderen zij”, vertelt Priscilla. Ook collega Anne is enthousiast over het werk: “Ik probeer cliënten te motiveren mee te helpen bij eten en drinken klaarmaken en samen een menu op te stellen. Zo zorgen we ervoor dat cliënten gezond en gevarieerd eten. De dankbaarheid en liefde die ik krijg, vind ik heel waardevol. Het is heerlijk om te koken en hen te zien genieten.”
Wilt u meer weten over het concept Kookeedo met kookondersteuners voor de ouderenzorg, GGZ of gehandicaptenzorg? We bespreken het graag!
